ကမၻာ့စီးပြားေရး အက်ပ္အတည္း ျမန္မာျပည္သူေတြကုိ ႐ုိက္ခတ္

သတင္း VOA | ကမၻာတ၀န္းမွာ စီးပြားေရး အက်ပ္အတည္းနဲ႔ ႀကံဳေတြ႕ေနရတဲ့အခ်ိန္မွာ နဂုိကတည္းက မွ စီးပြားေရး ဖြ႔ံၿဖိဳးမႈ နိမ့္က်ေနတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေနနဲ႔လည္း စီးပြားေရး ျပႆနာေတြနဲ႔ ရင္ဆုိင္ေနၾကရတာပါ။ အလုပ္အကုိင္ အခြင့္အလမ္း ရွားပါးတာ၊ ၀င္ေငြနိမ့္က်တဲ့ အေျခအေန မ်ဳိးေတြ ရွိေနရတဲ့ အေျခအေနမွာ အခုလုိ ကမၻာနဲ႔အ၀န္း စီးပြားေရး က်ဆင္းမႈေတြနဲ႔ ႀကံဳေနရလုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြၾကား ညည္းညဴသံေတြကုိလည္း ၾကားေနရပါတယ္။ အေၾကာင္းစုံကုိ ကုိေအာင္လြင္ဦးက တင္ျပေပးထားပါတယ္။

ကမၻာ့စီးပြားေရး အက်ပ္အတည္းၾကားမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံလုိ ဆင္းရဲတဲ့ႏုိင္ငံမ်ဳိးမွာ အေျခအေနေတြက ပုိလုိ႔ဆုိး ေနတယ္လုိ႔ ေျပာဆုိ ေနၾကတာပါ။ အလုပ္အကုိင္ အခြင့္အလမ္း နည္းပါးတာ၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြကုိ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လုပ္ကုိင္ႏုိင္ခြင့္မရွိတာ စတဲ့ အေျခအေနေတြေအာက္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြ ၿခိဳးၿခံေခၽြတာရင္းနဲ႔ နိစၥဓူ၀ ဘ၀ေတြကုိ ျဖတ္သန္းေနၾကရတာပါ။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ခံတေယာက္ ေျပာျပတာကေတာ့ …

"က်ပ္တည္းတယ္ဆုိတာ အခု က်ေနာ္တုိ႔ဆီက ထြက္ကုန္ေတြကအစ ေစ်းေတြ တအားက်ေနတယ္။ ဥပမာ ႏုိင္ငံျခားကိုတင္ရတဲ့ ငါးဆုိရင္ ေစ်းေတြက်ေနလို႔ ကန္သမားေတြ အဆင္မေျပဘူး။ ကန္သမားေတြ အဆင္မေျပေတာ့ သူတို႔ကုိ မီွခုိေနရတဲ့ က်န္တဲ့ မိသားစုေတြ အကုန္လုံးလည္း အဆင္မေျပေတာ့ဘူး။ အဲလုိေတြေပါ့၊ က်ေနာ္တုိ႔ ႀကဳံရတဲ့အပုိင္းမွာေတာ့။

"ေစ်းက်တယ္ဆုိေပမယ့္လည္း က်ေနာ္တုိ႔မွာ ၀ယ္စားႏုိင္တဲ့အင္အား မရွိဘူး။ ၿခဳိးၿခံရတာလည္း အကုန္ပဲ။ ဒီမွာက အကုန္လုံးက ရွားပါးေနတာေလ။ ေနရာတကာ အကုန္ပဲ။ စားတာေသာက္တာလည္း အရင္တုန္းက တေထာင္ေလာက္နဲ႔စားရင္ အခု ခုႏွစ္ရာေလာက္နဲ႔ ျဖစ္ေအာင္စားရတယ္။ ၀င္ေငြက တအားနည္းတဲ့ အခါၾကေတာ့ ဒီပုိက္ဆံနဲ႔ ခ်ိန္ၿပီးေတာ့သုံးရတာေပါ့။ ဘာပဲေျပာေျပာ အဆင္မေျပတာေတာ့ အမွန္ပဲ။"

ဒီလုိ ညည္းညဴေနၾကေပမယ့္လည္း ျမန္မာစစ္အစုိးရ သတင္းစာထဲမွာေတာ့ ကမၻာ့ စီးပြားေရး အက်ပ္အတည္းက ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ထိခုိက္မႈမရွိဘူး၊ အေျခအေနေတြဟာ တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ပဲ ရွိေနပါတယ္ဆုိၿပီး ေဖာ္ျပေနပါတယ္။ အေမရိကန္ႏုိင္ငံက စလုိက္
တဲ့ ဘ႑ာေရးျပႆနာေတြဟာ ကမၻာတ၀န္းကုိ ႐ုိက္ခတ္ခဲ့လုိ႔ ျပႆနာေတြနဲ႔ ႀကံဳေနရေပမယ့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ကေတာ့ အၿပံဳးမပ်က္ပါဘဲ ဆုိၿပီး အခန္းဆက္ေဆာင္းပါးေတြနဲ႔ ေဖာ္ျပေနတာပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ စီးပြားေရး အေျခအေနေတြဟာ တကယ္ပဲ တည္ၿငိမ္မႈေတြ ရွိေနပါသလား၊ ေနာက္ထပ္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ခံတေယာက္ ေျပာျပတာကေတာ့ …

"ျပည္တြင္းမွာေတာ့ အလုပ္က သိပ္မျဖစ္ဘူး။ အလုပ္ေတြက လူေလွ်ာ့တာတို႔၊ ထပ္မေခၚတာတုိ႔ ရွိတဲ့အခါ ၾကေတာ့ ဘယ္လိုလုပ္ စီးပြားေရးက ေကာင္းတယ္လို႔ ဆုိလို႔ရမလဲ။ ဘြဲ႕ရၿပီးေတာင္မွ အခြင့္အေရးက အရမ္းနည္းေနတယ္၊ အလုပ္တခုရဖုိ႔ကုိ။ အေျခအေန ကေတာ့ အခုဟာက ရွိတဲ့ဟာေလးနဲ႔ ဆက္ေနတဲ့ သေဘာပဲ။ ဘယ္အခ်ိန္ ေပါက္ကြဲထြက္လာမလဲဆိုတာ မသိႏုိင္တဲ့အေျခအေနမွာ ေရာက္ေနတယ္။

"အခုလက္ရွိအေျခအေနကုိ အကုန္လုံးက စိတ္ညစ္ေနတဲ့သေဘာမွာ ရွိတယ္။ အခုခ်ိန္ကစၿပီး နည္းနည္း သိသာလာၿပီ။ တျဖည္ျဖည္းနဲ႔ ပိုဆုိးသြားမယ့္ အေျခအေနေတာ့ ရွိတယ္။ တခ်ဳိ႕ ဒီစီးပြားေရးဂယက္နဲ႔ မထိခုိက္တဲ့လူေတြေတာ့ ရွိေကာင္းရွိမယ္၊ ပတ္သက္ရာ ပတ္သက္ေၾကာင္း ေတြနဲ႔။

"အခုဟာ ခရီးသြားဖို႔ေတာင္ လူေတြက အေရးႀကီးတဲ့ကိစၥေလာက္ပဲ ထြက္ေတာ့တယ္။ အတတ္ႏုိင္ဆုံး ေလွ်ာ့ခ်ထားတဲ့သေဘာ ရွိတယ္။ အေရာင္းအ၀ယ္ေတြကေတာ့ ပါးတာေပါ့။ လူေတြက စားေသာက္ဆုိင္ေတြ ဘာေတြ သိပ္မလာေတာ့ဘူး။"

ဒီလုိပဲ အစုိးရရဲ႕ သတင္းစာေတြထဲမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံက အေျခအေနေတြဟာ တည္တည္ ၿငိမ္ၿငိမ္ပါပဲလုိ႔ ေရးသား ေနသလုိ ဒီကေန႔လည္း ဆက္လက္ေဖာ္ျပရာမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ေမလ ထဲတုန္းက နာဂစ္ဆုိင္ကလုန္းေဘးဒဏ္ ခံခဲ့ရတာကုိေတာင္ ျပည္တြင္းအားနဲ႔ စုေပါင္း ေျဖရွင္းလုိ႔ ေျပလည္သြားရပါတယ္ဆုိၿပီး ေျပာခဲ့တာပါ။ ေလမုန္တုိင္းဒဏ္ အဆုိးရြားဆုံး ခံခဲ့ရတဲ့ ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚေဒသက လက္ရွိ အေျခအေနေတြ နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ေဒသခံေတြ ေျပာၾကတာကေတာ့ ဒီလုိမဟုတ္ပါဘူး။

"စီးပြားေရးက အကုန္ထိတာေပါ့။ က်ေနာ္တုိ႔ၿမိဳ႕ေပၚမွာလုပ္တဲ့ အလုပ္ေတြအားလုံးလည္း ထမင္းစား ရ႐ုံေလာက္ကို ေတာ္ေတာ္ ႀကိဳးစားေနရတယ္။ အလုပ္အကုိင္ အခြင့္အလမ္းေတြလည္း ဘာမွမရွိပါဘူး။ တကယ့္လယ္သမား၊ တကယ့္ေရလုပ္သားတခ်ဳိ႕ ဒီအတုိင္းပဲ၊ သူတုိ႔ဆီမွာ ၿမိဳ႕ေပၚတက္ဖုိ႔ လမ္းစရိတ္ မရွိတဲ့လူေတြက ဘာပိုက္ ဘာေလွမွ ရမွာမဟုတ္ဘူး။ ေတာ္ေတာ္နည္းပါးပါတယ္၊ က်ေနာ္တုိ႔ဆီမွာ။

"လူတေယာက္က လက္ဖက္ရည္ဆုိင္ဖြင့္ရင္ အကုန္ လက္ဖက္ရည္ဆုိင္၊ ကြမ္းဆုိင္ ထြက္မယ္ဆုိရင္ အကုန္ ကြမ္းဆုိင္။ အဲလိုေပါ့။ အလုပ္အကုိင္ အခြင့္အလမ္းနည္းေတာ့ အကုန္စုၿပဳံေနၾကတယ္။ လူတေယာက္ ေကာက္ညႇင္းေပါင္း ေရာင္းရင္ အကုန္ ေကာက္ညႇင္းေပါင္း။ သီးျခား အခြင့္အလမ္းေတြ မရွိဘူးေလ။ မရွိေတာ့ လူေတြက အလုပ္တခုထဲမွာ ၿပဳံၿပီးေတာ့ လုပ္ၾကရတာေပါ့။

"က်ေနာ္တုိ႔ နာဂစ္ေဒသမွာ အခုေနာက္ပုိင္းဆုိရင္ သားငါးရွာတာကအစ ေတာ္ေတာ္ အခက္အခဲေတြ႕တယ္။ ဆန္စပါးျဖစ္ထြန္းမႈ ကလည္း အားလုံးေပါင္းရင္ လယ္ဧက ၄၀% ေလာက္ပဲ စိုက္ႏုိင္တယ္။ အဲဒီထဲမွာမွ ပါးပါးလ်ားလ်ားပဲ ျဖစ္ထြန္းတယ္။ နဂိုက လယ္တကြက္ ကုိ ၇၀၊ ၈၀ ထြက္တဲ့ ေနရာေတြမွာ အခု ရိပ္ၿပီးစ လယ္တကြက္မွာ စပါး ၃၀၊ ၃၅၊ ၄၀ အဲဒီေလာက္ပဲရတယ္။ ရတဲ့ အထဲမွာေတာင္ ဆန္မေအာင္တဲ့စပါးေတြ ေတြ႕ရတယ္။ အမ်ားႀကီးေပါ့။ မ်ဳိးစပါးဖုိးေၾက႐ုံပဲ။ အလုပ္သမားခ ႐ႈံးတာေပါ့။ ဟန္ခ်က္ ညီညီ မဖြံ႕ၿဖဳိးပါဘူး။"

တကယ္ေတာ့ ျမန္မာစစ္အစုိးရက တုိင္းျပည္ရဲ႕ စီးပြားေရးအေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အခ်က္အလက္ေတြ၊ သတင္းေတြ ထုတ္ျပန္ရာမွာ အားနည္းခ်က္ေတြ ရွိေလ့ရွိပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံက စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္မႈႏႈန္းနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ဆုိရင္လည္းပဲ ၁၀% ေက်ာ္အထိ ရွိတယ္လုိ႔ ထုတ္ျပန္ေျပာဆုိေလ့ ရွိေပမယ့္လည္း တကယ့္ လက္ေတြ႕မွာေတာ့ ဒီထက္အမ်ားႀကီး ေလ်ာ့နည္းစရာရွိတယ္လုိ႔ အာရွ ဖြ႔ံၿဖိဳးေရးဘဏ္ (ADB) လုိ အဖဲြ႕အစည္း ေတြက ေျပာဆုိထားတာပါ။ အခုေနာက္ဆုံး ADB ရဲ႕ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ စီးပြားေရး ခန္႔မွန္းခ်က္ အရ ဆုိရင္လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး တည္ၿငိမ္မႈနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ စုိးရိမ္စရာ အေျခအေနေတြ ရွိေနဦးမယ္ဆုိၿပီး ေျပာဆုိ ထားပါတယ္။