သန္းထိုက္ဦး | ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲကို လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တစြာ က်င္းပေပးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း အာဆီယံ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ဆူရင္ ပစ္ဆူ၀မ္ (Surin Pitsuwan) က ယမန္ေန႔က ေျပာၾကား လိုက္သည္။
ဗီယက္နမ္ ႏိုင္ငံတြင္ ျပဳလုပ္ေသာ အာဆီယံ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးမ်ား အစည္း အေ၀းတြင္ ယခုကဲ့သို႔ ဆူရင္ပစ္ဆူ၀မ္က သတင္းေထာက္ မ်ားကုိ ေျပာၾကား ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
“ျမန္မာျပည္ ျပႆနာက ဒီႏွစ္ထဲမွာ ေျဖရွင္းႏုိင္ လိမ့္မယ္လုိ႔ အာဆီယံ ၀န္ႀကီးေတြ ေတာ္ေတာ္ေလး ေမွ်ာ္လင့္ထား ၾကတယ္။ ဒါမွသာ အာဆီယံဟာ ႏုိင္ငံတကာနဲ႔ ဆက္ဆံေရး၊ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေရး ေတြကုိ ေရွ႕တုိးၿပီး လုပ္ေဆာင္ႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ဆူရင္ ပစ္ဆူ၀မ္က ေျပာသည္။
အင္ဒုိနီးရွား ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး မာတီ အမ္နာတာလဂါ၀ါကမူ “ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္နဲ႔ သူ႔ပါတီက လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္ေတြ အဆက္အသြယ္ရိွတာကုိ က်ေနာ္တုိ႔ လုိလားပါတယ္။ ဒါက ေရြးေကာက္ပဲြကုိ NLD က ဘယ္လုိ ခ်ဥ္းကပ္မယ္၊ ၀င္မယ္၊ မ၀င္ဘူး ဆုိတဲ့ အဆံုးအျဖတ္ကုိ ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္လိမ့္မယ္”ဟု ေျပာသည္။
 ၂၀၀၉ ခု ႏို၀င္ဘာ လကုန္ပိုင္းက ထိုင္းႏုိင္ငံ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕တြင္ ျပဳလုပ္ေသာ နာဂစ္မုန္တိုင္း ဒုကၡသည္မ်ား ကူညီေရး အစည္းအေ၀း သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲတြင္ ေတြ႕ရသည့္ မစၥတာ ဆူရင္ ပစ္ဆူ၀မ္ (ဓာတ္ပုံ - Reuters) |
“ျမန္မာျပည္ ျပႆနာက ဒီႏွစ္ထဲမွာ ေျဖရွင္းႏုိင္ လိမ့္မယ္လုိ႔ အာဆီယံ ၀န္ႀကီးေတြ ေတာ္ေတာ္ေလး ေမွ်ာ္လင့္ထား ၾကတယ္။ ဒါမွသာ အာဆီယံဟာ ႏုိင္ငံတကာနဲ႔ ဆက္ဆံေရး၊ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေရး ေတြကုိ ေရွ႕တုိးၿပီး လုပ္ေဆာင္ႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ဆူရင္ ပစ္ဆူ၀မ္က ေျပာသည္။
အင္ဒုိနီးရွား ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး မာတီ အမ္နာတာလဂါ၀ါကမူ “ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္နဲ႔ သူ႔ပါတီက လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္ေတြ အဆက္အသြယ္ရိွတာကုိ က်ေနာ္တုိ႔ လုိလားပါတယ္။ ဒါက ေရြးေကာက္ပဲြကုိ NLD က ဘယ္လုိ ခ်ဥ္းကပ္မယ္၊ ၀င္မယ္၊ မ၀င္ဘူး ဆုိတဲ့ အဆံုးအျဖတ္ကုိ ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္လိမ့္မယ္”ဟု ေျပာသည္။
ထို႔အျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲကုိ လာမည့္ ဒုတိယ ႏွစ္၀က္၌ ျပဳလုပ္က်င္းပႏိုင္ဖြယ္ရွိေၾကာင္း ထုိင္း ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ကဆစ္ ဖိရုမ္းကလည္း ေျပာသည္။
“ေရြးေကာက္ပဲြ က်င္းပဖုိ႔ အနီးစပ္ဆုံး အခ်ိန္က ဒုတိယ ႏွစ္၀က္ပုိင္းေလာက္မွာ ျဖစ္လိမ့္မယ္လုိ႔ ယူဆရပါတယ္”ဟု ထိုင္း ႏိုင္ငံျခား ေရး ၀န္ႀကီး ကဆစ္၏ ေျပာဆိုမႈကုိ ကိုးကား၍ ရုိက္တာ သတင္း တပုဒ္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား မွတ္ပုံတင္ျခင္း ဥပေဒ၊ ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒ တုိ႔အတြက္ ျပင္ဆင္ ေနမႈမ်ားမွာ ရာခုိင္ႏႈန္း ၆၀၊ ၇၀ ခန္႔ ၿပီးဆုံး သြားၿပီျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ကဆစ္က ဆိုသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ရန္ ျပင္ဆင္ထားေသာ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ ဥကၠဌ ဦးသုေ၀က“အမွန္အတိုင္းဆိုရင္ စည္းရုံးေရး ဆင္းဖို႔အတြက္ တႏွစ္ေလာက္ေတာ့ လိုအပ္တယ္၊ တႏွစ္ေလာက္ လိုတယ္ဆိုတာက ႏိုင္ငံေရး ပါတီေတြက အခုမွ စဖြဲ႔ၾကတာကုိး ပါတီေတြက ဖြဲ႔ၿပီးသား ရွိေနတယ္ဆိုရင္ အခ်ိန္အမ်ားႀကီးမလိုဘူး”ဟု ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပဲြ ျပဳလုပ္စဥ္က ဥပေဒပုိင္းဆုိင္ရာ ျပင္ဆင္မႈမ်ားအတြက္ အခ်ိန္မ်ားစြာ မယူခ့ဲေၾကာင္း ေတြ႔ရသည္။
၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပဲြ အတြက္ ဥပေဒကုိ အာဏာသိမ္းၿပီး ၈ လ အၾကာတြင္ ထုတ္ျပန္ခ့ဲျခင္း ျဖစ္သည္။
ဥပေဒကုိ ၁၉၈၉ ေမလတြင္ ထုတ္ျပန္ ခ့ဲေသာေၾကာင့္ ႏုိင္ငံေရး ပါတီမ်ားသည္ ၁၉၉၀ ေမလ ေရြးေကာက္ပဲြအတြက္ မဲဆြယ္ခ်ိန္ တႏွစ္ရခ့ဲသည္။
ထုိစဥ္က ေရြးခ်ယ္ ခံရေသာ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားအတြက္ အစုိးရဖြဲ႔ႏိုင္ေသာ လႊတ္ေတာ္ေခၚယူခြင့္ေပးျခင္း မရိွဘဲ အစိုးရက အမ်ဳိးသား ညီလာခံကုိ ဦးစီးက်င္းပကာ လက္သင့္ရာ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားျဖင့္ အေျခခံဥပေဒ ေရးဆဲြ ေစခ့ဲသည္။
၁၉၉၃ ခုႏွစ္တြင္ စတင္ ေရးဆဲြခ့ဲေသာ အေျခခံ ဥပေဒသည္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္တြင္ ၿပီးဆုံးခ့ဲသည္။
ယခု စီစဥ္ထားသည့္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲသည္ ႏုိင္ငံတကာမွ ေတာင္းဆုိေနသည့္ အတုိင္း လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တသည့္ ေရြး ေကာက္ပြဲ ျဖစ္ႏုိင္ရန္ အလားအလာ နည္းပါးေၾကာင္း၊ အဘယ္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ ျမန္မာ့ ဒီမုိကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစု ၾကည္၊ ကုိမင္းကုိႏုိင္ႏွင့္ အတုိက္အခံ နုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ တုိင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားအား ဖမ္းဆီးထားျခင္းမွ ျပန္လႊတ္ ေပးျခင္း မရွိေသးသည့္ အတြက္ ယင္း ေရြးေကာက္ပြဲသည္ တရား မွ်တမႈ ရွိလိမ့္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း ႏိုင္ငံေရး သံုးသပ္သူမ်ားက ဆိုသည္။
source by : ဧရာဝတီ
“ေရြးေကာက္ပဲြ က်င္းပဖုိ႔ အနီးစပ္ဆုံး အခ်ိန္က ဒုတိယ ႏွစ္၀က္ပုိင္းေလာက္မွာ ျဖစ္လိမ့္မယ္လုိ႔ ယူဆရပါတယ္”ဟု ထိုင္း ႏိုင္ငံျခား ေရး ၀န္ႀကီး ကဆစ္၏ ေျပာဆိုမႈကုိ ကိုးကား၍ ရုိက္တာ သတင္း တပုဒ္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား မွတ္ပုံတင္ျခင္း ဥပေဒ၊ ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒ တုိ႔အတြက္ ျပင္ဆင္ ေနမႈမ်ားမွာ ရာခုိင္ႏႈန္း ၆၀၊ ၇၀ ခန္႔ ၿပီးဆုံး သြားၿပီျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ကဆစ္က ဆိုသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ရန္ ျပင္ဆင္ထားေသာ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ ဥကၠဌ ဦးသုေ၀က“အမွန္အတိုင္းဆိုရင္ စည္းရုံးေရး ဆင္းဖို႔အတြက္ တႏွစ္ေလာက္ေတာ့ လိုအပ္တယ္၊ တႏွစ္ေလာက္ လိုတယ္ဆိုတာက ႏိုင္ငံေရး ပါတီေတြက အခုမွ စဖြဲ႔ၾကတာကုိး ပါတီေတြက ဖြဲ႔ၿပီးသား ရွိေနတယ္ဆိုရင္ အခ်ိန္အမ်ားႀကီးမလိုဘူး”ဟု ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပဲြ ျပဳလုပ္စဥ္က ဥပေဒပုိင္းဆုိင္ရာ ျပင္ဆင္မႈမ်ားအတြက္ အခ်ိန္မ်ားစြာ မယူခ့ဲေၾကာင္း ေတြ႔ရသည္။
၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပဲြ အတြက္ ဥပေဒကုိ အာဏာသိမ္းၿပီး ၈ လ အၾကာတြင္ ထုတ္ျပန္ခ့ဲျခင္း ျဖစ္သည္။
ဥပေဒကုိ ၁၉၈၉ ေမလတြင္ ထုတ္ျပန္ ခ့ဲေသာေၾကာင့္ ႏုိင္ငံေရး ပါတီမ်ားသည္ ၁၉၉၀ ေမလ ေရြးေကာက္ပဲြအတြက္ မဲဆြယ္ခ်ိန္ တႏွစ္ရခ့ဲသည္။
ထုိစဥ္က ေရြးခ်ယ္ ခံရေသာ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားအတြက္ အစုိးရဖြဲ႔ႏိုင္ေသာ လႊတ္ေတာ္ေခၚယူခြင့္ေပးျခင္း မရိွဘဲ အစိုးရက အမ်ဳိးသား ညီလာခံကုိ ဦးစီးက်င္းပကာ လက္သင့္ရာ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားျဖင့္ အေျခခံဥပေဒ ေရးဆဲြ ေစခ့ဲသည္။
၁၉၉၃ ခုႏွစ္တြင္ စတင္ ေရးဆဲြခ့ဲေသာ အေျခခံ ဥပေဒသည္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္တြင္ ၿပီးဆုံးခ့ဲသည္။
ယခု စီစဥ္ထားသည့္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲသည္ ႏုိင္ငံတကာမွ ေတာင္းဆုိေနသည့္ အတုိင္း လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တသည့္ ေရြး ေကာက္ပြဲ ျဖစ္ႏုိင္ရန္ အလားအလာ နည္းပါးေၾကာင္း၊ အဘယ္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ ျမန္မာ့ ဒီမုိကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစု ၾကည္၊ ကုိမင္းကုိႏုိင္ႏွင့္ အတုိက္အခံ နုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ တုိင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားအား ဖမ္းဆီးထားျခင္းမွ ျပန္လႊတ္ ေပးျခင္း မရွိေသးသည့္ အတြက္ ယင္း ေရြးေကာက္ပြဲသည္ တရား မွ်တမႈ ရွိလိမ့္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း ႏိုင္ငံေရး သံုးသပ္သူမ်ားက ဆိုသည္။
source by : ဧရာဝတီ
0 comments:
Post a Comment