ကုလ ညီလာခံက ျမန္မာ့အေရး ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ေထာက္ခံ

သတင္း မဇၥ်ိမ | ခ်င္းမုိင္။ ။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ျဖစ္ေပၚေနေသာ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ မူၾကမ္းတရပ္ကို ကုလ အေထြေထြညီလာခံ တတိယေကာ္မတီက ရွည္ၾကာစြာ အေခ်အတင္ ေဆြးေႏြးၿပီးေနာက္ ေသာၾကာေန႔က ေထာက္ခံ အတည္ျပဳလုိက္သည္။

ကုလသမဂၢ၏ လူမႈေရး၊ လူသားခ်င္း စာနာေရးႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈ ေကာ္မတီက ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေန ႏွင့္ အဆုိပါ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားကုိ အာဏာပိုင္မ်ားက တားဆီးဆန္႔က်င္လိုစိတ္ ကင္းမဲ့ျခင္းတို႔ကို ေဝဖန္ ထားသည့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ျဖစ္ကာ ေထာက္ခံမဲ ၈၉ မဲ၊ ကန္႔ကြက္မဲ ၂၉ မဲ၊ ၾကားေနမဲ ၆၃ မဲျဖင့္ အတည္ျပဳလုိက္ျခင္း ျဖစ္သည္။

ေဆြးေႏြးပြဲသည္ ျမန္မာ့အေရးအေပၚ အဖြဲ႔ဝင္ႏိုင္ငံမ်ား၏ လူ႔အခြင့္အေရးမ်ားအေပၚ၊ ကုလၾကီး၏ လုပ္ကိုင္ပံု နည္းစနစ္မ်ား အေပၚ ကြဲျပားျခားနားေနမႈမ်ားကို သ႐ုပ္ေဖၚလိုက္ျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။

ဤဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ဥေရာပသမဂၢအဖြဲ႔ဝင္ ၂၇ ႏိုင္ငံလံုးအျပင္ အေမရိကန္၊ ကေနဒါ၊ ၾသစေၾတးလ်ား၊ နယူးဇီလန္ အပါအဝင္ အျခားႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္အတူ ေထာက္ခံခဲ့ၾကသည္။

ထူးျခားသည္မွာ အာရွႏိုင္ငံ ၇ ႏိုင္ငံကသာ အဆိုပါမူၾကမ္းကို ေထာက္ခံခဲ့ၾကၿပီး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အိမ္နီးခ်င္း ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ အာဆီယံ အဖြဲ႔ဝင္ႏိုင္ငံမ်ားမွ မည္သည့္ႏိုင္ငံကမွ် မေထာက္ခံခဲ့ေပ။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ ဘ႐ူႏိုင္း၊ တ႐ုတ္၊ အိႏၵိယ၊ လာအို၊ မေလးရွား၊ ဗီယက္နမ္တို႔က ကန္႔ကြက္ခဲ့ၾကၿပီး၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ စကၤာပူ၊ ဖိလစ္ပိုင္၊ ထိုင္းႏိုင္ငံတို႔က ၾကားေနခဲ့ၾကၿပီး၊ ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံက မတက္ေရာက္ဘဲ ပ်က္ကြက္ခဲ့သည္။

ဖိလစ္ပိုင္၏ ဤဆံုးျဖတ္ခ်က္တြင္ ၾကားေနမဲထည့္ခဲ့ျခင္းမွာ ယခုသီတင္းပတ္ကုန္ ရက္ပိုင္းက အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီး ကြန္ဒိုလီဇာရိုက္စ္ (Condoleezza Rice) က ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ထားရွိသည့္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံ၏ မူဝါဒကို ေထာက္ခံသည့္ အာရွႏိုင္ငံတခုအျဖစ္ ဖိလစ္ပိုင္ကို ခ်ီးက်ဴးေျပာဆိုခဲ့ၿပီး ရက္ပိုင္းအၾကာတြင္ ေပၚထြက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

ဂ်ပန္၊ မြန္ဂိုလီးယား၊ ေတာင္ကိုရီးယားႏွင့္ ကာဇတ္စတန္တို႔အျပင္ ဤဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ေထာက္ခံခဲ့သည့္ အျခား အာရွႏိုင္ငံ ၃ ႏိုင္ငံမွာ အေမရိကန္ သို႔မဟုတ္ ၾသစေၾတးလ်ား၏ သိသာထင္ရွားေသာ ျပင္ပစြက္ဖက္မႈ အထင္အရွား ရွိေနသည့္ အာဖဂန္နစၥတန္၊ အီရတ္ႏွင့္ တီေမာ (Timor-Leste) တို႔ ျဖစ္သည္။

ေကာ္မတီအစည္းအေဝးသို႔ တက္ေရာက္လာသည့္ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔က ဤဆံုးျဖတ္ခ်က္ အဆိုကို ေထာက္ခံခဲ့ၾကသည့္ ႏိုင္ငံမ်ားအား ျပင္းထန္ေသာ စကားလံုးမ်ား သံုးစြဲ၍ တံု႔ျပန္ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနျဖင့္ မဲခြဲဆံုးျဖတ္ခ်က္အတိုင္း လိုက္နာေဆာင္ရြက္ရန္ တာဝန္မရွိေၾကာင္းျဖင့္ လူသိရွင္ၾကား ေျပာဆိုသြားသည္။

"အဆိုကို ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္မႈ မရွိဘဲ လက္ခံလိုက္လွ်င္ ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲ ႏိုင္ငံအားလံုးအတြက္ အလြန္ အႏၱရာယ္ၾကီးေသာ အစဥ္အလာတရပ္ ျဖစ္သြားလိမ့္မည္" ဟု သူက သတိေပး ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ဆံုးျဖတ္ခ်က္သည္ အမ်ဳိးသား အခ်ဳပ္အျခာအာဏာအေပၚ က်ဴးေက်ာ္ေစာ္ကားရန္ ၾကိဳးပမ္းခ်က္တရပ္ျဖစ္ၿပီး၊ အဖြဲ႔ဝင္ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံ၏ ျပည္တြင္းေရးတြင္ တိုက္႐ိုက္ ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ ေႏွာင့္ယွက္သည့္ လုပ္ရပ္လည္း ျဖစ္သည္ဟု သူက ဆိုသည္။

ထို႔ေနာက္ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္က တင္ျပသည့္ အေရးမယူေရး အဆိုကို မဲခြဲရာ ကန္႔ကြက္မဲ ၉ဝ မဲ၊ ေထာက္ခံမဲ ၅၄ မဲ၊ ၾကားေနမဲ ၃၄ မဲျဖင့္ အဆို ရံႈးနိမ့္သြားခဲ့သည္။

အဆိုမူၾကမ္းကို မေထာက္ခံရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့သည့္ ႏိုင္ငံမ်ားက လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥကို ႏိုင္ငံေရးကိစၥျဖစ္ေအာင္ လုပ္သည္၊ ျမန္မာအာဏာပိုင္မ်ား၏ ျပည္တြင္းတြင္ တိုးတက္မႈရေအာင္ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားကို အေလးဂ႐ုမျပဳ၊ ဤေနရာတြင္ ႏိုင္ငံတခုခ်င္းအလိုက္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား လာေရာက္ ခ်မွတ္ေနျခင္းသည္လည္း သင့္ေတာ္မႈမရွိ၊ ဤကိစၥအတြက္ ေျပာဆုိလိုလွ်င္ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီသည္သာ အမွန္တကယ္ စစ္မွန္သည့္ ေဆြးေႏြးရန္ စင္ျမင့္တရပ္ျဖစ္သည္ဟု သူတို႔သေဘာထားမ်ားကို ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုခဲ့ၾကသည္။

ဥေရာပသမဂၢကုိယ္စား ယခုလုိ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈကို ဦးေဆာင္တင္သြင္းခဲ့သည့္ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံကမူ ဤ အဆိုစာသားသည္ ႏုိင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းအၾကား ပိုမို နားလည္ သေဘာေပါက္ေစရန္ ရည္ရြယ္ထားၿပီး၊ ဤ အေရွ႔ေတာင္အာရွ ႏိုင္ငံတြင္းတြင္ လူ႔အခြင့္အေရး ဆက္လက္ ခ်ဳိးေဖာက္ေနမႈမ်ားကို သိရွိေစရန္ႏွင့္ "ဘက္ေပါင္းစံု မွ အေရးယူလာႏိုင္ေစေရး လံႈ႔ေဆာ္ရန္ ၾကိဳးပမ္းခ်က္တရပ္" ျဖစ္သည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ျပင္သစ္ႏိုင္ငံ ကိုယ္စားလွယ္က ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲ ျပဳလုပ္ပါရန္ႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥမ်ားတြင္ ကုလသမဂၢ ယႏၱရားႏွင့္ အျပည့္အဝ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ရန္လည္း ျမန္မာစစ္အစိုးရကို ေတာင္းဆိုလိုက္သည္။

ေမလတြင္ အတည္ျပဳခဲ့ေသာ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒသည္လည္း တုိင္းျပည္တြင္း၌ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ မူလအခြင့္အေရးမ်ားအတြက္ အာမခံေပးထားျခင္းလည္း မရွိဟု အဆိုပါ ကိုယ္စားလွယ္က ဆက္လက္ ေျပာဆိုခဲ့သည္။ "လြန္ခဲ့ေသာ တႏွစ္က ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပသူမ်ားကို ဖိႏွိပ္ႏွိမ္နင္းခဲ့သူမ်ားအား တရားစြဲဆို အေရးယူရန္ ၾကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈလည္း မရွိခဲ့ပါ" ဟု ဆုိထားသည္။

အိႏၵိယႏိုင္ငံ ကိုယ္စားလွယ္ကမူ မိမိတို႔အေနျဖင့္ လူ႔အခြင့္အေရး၏ အေရးပါအရာေရာက္မႈကို အၿမဲတေစ အသိအမွတ္ျပဳခဲ့ေၾကာင္း ယင္းတို႔ မဲေပးသည့္ကိစၥအေပၚ ရွင္းလင္းေျပာၾကားရာတြင္ ပထမဆံုး ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ဤဆံုးျဖတ္ခ်က္သည္ "ေရွ႔ကို ေမွ်ာ္ျမင္မႈ" ကင္းမဲ့ျခင္းႏွင့္ ထိပ္တိုက္ေတြ႔သည့္ ခ်ဥ္းကပ္မႈေၾကာင့္ ကန္႔ကြက္မဲ ေပးခဲ့ရေၾကာင္း ေျပာဆိုသည္။

လြန္ခဲ့ေသာ တႏွစ္အတြင္း ျမန္မာအစိုးရ၏ အျပဳသေဘာေဆာင္သည့္ ေျခလွမ္းမ်ားကိုလည္း ေကာ္မတီ အေနျဖင့္ အသိအမွတ္ ျပဳေစလိုေၾကာင္း ေျပာဆိုသြားခဲ့သည္။ အင္ဒိုနီးရွားႏွင့္ ဂ်ပန္ကလည္း အလားတူ သေဘာထားအတိုင္း ေျပာဆိုသည္။ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံကမူ အဆိုမူၾကမ္းကို ေနာက္ပိုင္းတြင္ ေထာက္ခံမဲ ေပးခဲ့သည္။

အယူအဆေရးရာ၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈဆိုင္ရာႏွင့္ အက်ဳိးစီးပြားမ်ား ကြဲျပားမႈကို ႏိုင္ငံတကာအဆင့္တြင္ ေနာက္တၾကိမ္ ေသာၾကာေန႔က ျမင္ေတြ႔ခဲ့ၾကသည္။ လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥကို ေဝဖန္ျပစ္တင္သည့္ အဆိုကုိ ေကာ္မတီတြင္ တင္ျပျခင္းသည္ တဘက္သတ္ ၿခိမ္းေျခာက္ အက်ပ္ကိုင္သည့္ လုပ္ရပ္ျဖစ္ၿပီး၊ "ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒႏွင့္ ကုလသမဂၢ ပဋိညာဥ္စာတမ္းကို ခ်ဳိးေဖာက္ျခင္းျဖစ္ၿပီး၊ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈအတြက္ အႏႈတ္ လကၡဏာ ေဆာင္သည့္ ေနာက္ဆက္တြဲ အက်ဳိးဆက္မ်ားကိုသာ ရရွိေစလိမ့္မည္" ဟုလည္း အဆိုပါ အဆုိတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

ဤအဆိုကို ေထာက္ခံမဲ ၁၂၄ မဲ၊ ကန္႔ကြက္မဲ ၅၂ မဲျဖင့္ အတည္ျပဳခဲ့ပါသည္။ အာဆီယံႏိုင္ငံမ်ားအားလံုး၊ တ႐ုတ္၊ အိႏၵိယႏွင့္ ႐ုရွတို႔က ေထာက္ခံခဲ့ၾကၿပီး၊ ဥေရာပသမဂၢ၊ အေမရိကန္၊ ကေနဒါ၊ ၾသစေၾတးလ်ားႏွင့္ ဂ်ပန္က အျခားႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္အတူ အဆိုကို ကန္႔ကြက္ခဲ့ၾကသည္။